رابرت ردفورد، بازیگر، کارگردان و فعال اجتماعی برجسته آمریکایی و بنیانگذار جشنواره فیلم ساندنس، در ۲۵ شهریور ۱۴۰۴ (۱۶ سپتامبر ۲۰۲۵) در سن ۸۹ سالگی در خانهاش در منطقه ساندنس، یوتا، درگذشت. خانواده و نمایندگان رسمی او تاکنون دلیل دقیق مرگ را اعلام نکردهاند، اما گزارشها نشان میدهد که ردفورد در خواب از دنیا رفته است و هیچ بیماری یا حادثهای به صورت رسمی گزارش نشده است.
زندگی و حرفه سینمایی
رابرت ردفورد در ۱۸ آگوست ۱۹۳۶ در کالیفرنیا متولد شد و از همان ابتدا علاقهمند به هنرهای تجسمی بود. او تحصیلات خود را در رشتههای هنری دنبال کرد و طراحی صحنه را به طور جدی فراگرفت. مسیر حرفهای او از تئاتر و تلویزیون آغاز شد و به سرعت وارد دنیای سینما شد. اولین نقش برجسته ردفورد در فیلم پابرهنه در پارک (۱۹۶۷) بود که در کنار جین فوندا بازی کرد و موفقیت چشمگیری کسب کرد. پس از آن، در فیلم وسترن کلاسیک بوچ کسیدی و ساندنس کید (۱۹۶۹) به یکی از محبوبترین چهرههای هالیوود تبدیل شد.
اما جذابیت ردفورد تنها به چهرهاش محدود نمیشد؛ هنر بازیگری، انتخابهای هوشمندانه نقشها و فعالیتهای اجتماعی او را به شخصیتی ماندگار تبدیل کرد. وی در طول زندگی حرفهای خود جوایز متعددی دریافت کرد، از جمله اسکار افتخاری یک عمر دستاورد هنری (۲۰۰۲)، مدال آزادی ریاستجمهوری آمریکا (۲۰۱۶) و جوایز معتبر بینالمللی مانند لژیون دونور فرانسه و شیر طلایی جشنواره ونیز.
کارگردانی و حمایت از سینمای مستقل
رابرت ردفورد به کارگردانی نیز علاقهمند بود و اولین تجربه موفق خود را با فیلم *مردم معمولی* (۱۹۸۰) رقم زد که توانست چهار جایزه اسکار از جمله بهترین کارگردانی را از آن خود کند. او در سال ۱۹۸۱ جشنواره فیلم ساندنس را تأسیس کرد؛ رویدادی که امروز به یکی از معتبرترین جشنوارههای جهانی سینمای مستقل تبدیل شده است. ساندنس بستری فراهم کرد تا فیلمسازان جوان و مستقل بتوانند آثار خود را بدون وابستگی به استودیوهای بزرگ عرضه کنند و صدای تازهای در سینما ایجاد کنند. کارگردانانی مانند کوئنتین تارانتینو و جیم جارموش مسیر حرفهای خود را از طریق این جشنواره آغاز کردند.
کنشگری اجتماعی و محیط زیستی
ردفورد تنها به دنیای هنر محدود نبود؛ او به مسائل اجتماعی و محیط زیستی نیز توجه ویژه داشت. از دهه ۱۹۷۰، با حمایت از سازمانهایی مانند شورای دفاع از منابع طبیعی (NRDC)، برای حفاظت از مناظر طبیعی آمریکا و به ویژه یوتا فعالیت میکرد. او همچنین از حقوق اقلیتها و بومیان آمریکایی حمایت میکرد و با آثار و فعالیتهایش به ترویج گفتگوی فرهنگی کمک میکرد. در سال ۲۰۱۴، مجله تایم او را در فهرست ۱۰۰ فرد تأثیرگذار جهان قرار داد.
میراث ردفورد
رابرت ردفورد با بیش از شش دهه فعالیت در سینما و جامعه، تأثیری فراتر از بازیگری از خود برجای گذاشت. او با تاسیس جشنواره ساندنس، مسیر را برای نسل جدید فیلمسازان مستقل هموار کرد و با تعهد به عدالت اجتماعی و محیط زیست، الگویی از مسئولیتپذیری فراتر از پرده سینما ارائه داد. او در کنار همسر، دو دختر و هفت نوه خود در خانهاش درگذشت و میراث او همچنان در هنر و جامعه باقی خواهد ماند.
